یک دستور قرآنی برای همه
✅ یا ایها الذین ءامنوا ان جائکم فاسق بنباءٍ فتبیّنوا ان تصیبوا قوماً بجهالةٍ فتصبحوا علی ما فعلتم نادمین (حجرات/6)؛ ای کسانی که ایمان آوردهاید، اگر فاسقی برایتان خبری آورد (در بارهی آن) تحقیق کنید، مبادا از روی نادانی، گروهی را آسیب برسانید و (بعد) از آنچه کردهاید، پشیمان شوید.
🔹 نباء به معنای خبر است و این آیه را به سبب تأکید آن بر بررسی خبرِ فاسق، آیه «نَبَاء» گفتهاند. در شأن نزول این آیه آمده: پیامبر اکرم(ص)، برای جمع آوری زکات از قبیله بنی المصطلق، ولید بن عَقبه را به سوی آنان فرستاد و مردم به استقبال او آمدند. امّا ولید که با آن قبیله از زمان جاهلیت دشمنی داشت، تصور کرد که مردم برای کشتن او می آیند. او نزد پیامبر(ص) بازگشت و (بدون تحقیق) گفت: آنان از پرداخت زکات خودداری کردند! پیامبر(ص) به خالد دستور داد که به سراغ آن قبیله برود، ولی شتابزده کاری انجام ندهد. خالد پس از تحقیق، برای پیامبر(ص) خبر آورد که این قبیله به اسلام وفادارند و در این هنگام آیهی فوق نازل شد.
🔹 این آیه به مسلمانان هشدار میدهد که خبرهای غیر موثّق را نپذیرند و اگر آورنده خبر مورد اطمینان نبود، تحقیق و بررسی کنند. نباء به معنای خبر بزرگ است و شامل اخبار مهم اجتماعی، سیاسی، دینی و … میشود. جهالت گاهی در برابر علم است، به معنای ناآگاهی و گاهی برابر عقل است به معنای کار سفیهانه و نابخردانه و در اینجا، معنای اول مورد نظر است. تبیّن به معنای جدا کردن و روشن کردن و تحقیق در مورد خبر است. در این آیه، دو نتیجه برای عجله در پذیرش خبر فاسق و تحقیق نکردن در مورد آن ذکر شده است: برخورد جاهلانه و پشیمانی.
🔸 پیامبر(ص) بعد از این جریان فرمودند: درنگ و تحقیق کردن از سوی خدا و عجله از شیطان است. (بحار، ج68، ص340)
🔸 امام علی(ع) فرمودند: چون خبری شنیدید، آنرا بررسی و فهم کنید، نه اینکه بشنوید و نقل کنید…(نهج البلاغه، حکمت98)
🔸 و نیز فرمودند: بدانید که میان حق و باطل جز چهار انگشت فاصله نیست، باطل آن است که بگویی شنیدم و حق آن است که بگویی دیدم (نهج البلاغه، خطبه141)
⬅️ البته برای گفتن هر دیده و هر حقی، باید جوانب امر را سنجید (منطقهم الصواب)
▪️متأسفانه یکی از بیاخلاقیها در جامعهی امروز ما، خصوصاً در فضای مجازی، عمل نکردن به این آیه قرآن است! خداوند ما را به راه قرآن هدایت فرماید. آمین یا رب العالمین
مباحث موضوعی قرآن
💠 آیات استقامت در قرآن
✅ استقامت؛ طلب قیام شیء و درخواست ظهور و آشکار شدن همه آثار و منافع آن است. پس استقامتِ راه، متّصف نمودن آن است به آنچه از راه قصد میشود، مانند: مستقیم بودن، واضح و آشکار بودن. و عدم تمایل و انحراف و استقامت انسان در امر، به این است که از نفس خودش قیام آن و اصلاحش را طلب نماید، به گونهای که با فساد و نقصی مواجه نشود و به طور کامل و تمام حاصل گردد.(تفسیر المیزان)
▫️نکته قابل توجه: به جز آیهی اوّل که مدنی هست، هشت آیهی بعدی، مکّی است یعنی به قبل از هجرت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله به مدینه، مربوط میشود.
🔹 کیفَ یکونُ لِلْمُشْرِکینَ عَهْدٌ عِنْدَ اللَّهِ وَ عِنْدَ رَسُولِهِ إِلَّا الَّذِینَ عاهَدْتُمْ عِنْدَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ فَمَا اسْتَقامُوا لَکمْ فَاسْتَقِیمُوا لَهُمْ إِنَّ اللَّهَ یحِبُّ الْمُتَّقِینَ.[توبه/7]
🔸 قالَ قَدْ أُجِیبَتْ دَعْوَتُکما فَاسْتَقِیما وَ لا تَتَّبِعانِّ سَبِیلَ الَّذِینَ لا یعْلَمُونَ.[یونس/89]
🔹 فَاسْتَقِمْ کما أُمِرْتَ وَ مَنْ تابَ مَعَک وَ لا تَطْغَوْا إِنَّهُ بِما تَعْمَلُونَ بَصِیرٌ.[هود/112]
🔸 قُلْ إِنَّما أَنَا بَشَرٌ مِثْلُکمْ یوحی إِلَی أَنَّما إِلهُکمْ إِلهٌ واحِدٌ فَاسْتَقِیمُوا إِلَیهِ وَ اسْتَغْفِرُوهُ وَ وَیلٌ لِلْمُشْرِکینَ.[فصلت/6]
🔹 إِنَّ الَّذِینَ قالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقامُوا تَتَنَزَّلُ عَلَیهِمُ الْمَلائِکةُ أَلَّا تَخافُوا وَ لا تَحْزَنُوا وَ أَبْشِرُوا بِالْجَنَّةِ الَّتِی کنْتُمْ تُوعَدُونَ.[فصلت/30]
🔸 فَلِذلِک فَادْعُ وَ اسْتَقِمْ کما أُمِرْتَ وَ لا تَتَّبِعْ أَهْواءَهُمْ وَ قُلْ آمَنْتُ بِما أَنْزَلَ اللَّهُ مِنْ کتابٍ وَ أُمِرْتُ لِأَعْدِلَ بَینَکمُ اللَّهُ رَبُّنا وَ رَبُّکمْ لَنا أَعْمالُنا وَ لَکمْ أَعْمالُکمْ لا حُجَّةَ بَینَنا وَ بَینَکمُ اللَّهُ یجْمَعُ بَینَنا وَ إِلَیهِ الْمَصِیرُ.[شوری/15]
🔹 إِنَّ الَّذِینَ قالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقامُوا فَلا خَوْفٌ عَلَیهِمْ وَ لا هُمْ یحْزَنُونَ.[احقاف/13]
🔸 وَ أَنْ لَوِ اسْتَقامُوا عَلَی الطَّرِیقَةِ لَأَسْقَیناهُمْ ماءً غَدَقاً.[جن/16]
🔹 لِمَنْ شاءَ مِنْکمْ أَنْ یسْتَقِیمَ.[تکویر/28]
دوره آنلاین
یَا دَائِمَ الْفَضْلِ عَلَى الْبَرِیَّةِ..
یَا دَائِمَ الْفَضْلِ عَلَى الْبَرِیَّةِ..
ایکسیکہبخششواحسانت،
برآفریدگاندائمیاست…
_و آنگاه که تنها شدی
و در جستجوی تکیه گاه
مطمئنی هستی
بر من توکل کن. …
#خدایبــےاندازهمهربونمن
مباحث موضوعی قرآن
💠 ویژگیهای مبلّغ دین
✅ «وظایف» یک رهبر دینی و یک مبلّغ دین عبارتند از: تزکیه و تعلیم (جمعه/2)، واداشتن مردم به تفکر (نحل/44)، دعوت به توحید (فصلت/33)، ایجاد عدالت اجتماعی (حدید/25)، انذار مردم (توبه/122) و … در آیه 125 سوره نحل به سه «راه و روش تبلیغ» اشاره شدهاست؛ حکمت، موعظه و جدال احسن. در ادامه، بعضی از ویژگیها و «صفات مبلّغ» را ملاحظه نمایید:
🔹 آگاهی و بصیرت؛ قل هذه سبیلی ادعوا الی الله علی بصیرة انا و من اتّبعنی (یوسف/108)
🔸 ایمان قلبی؛ کنتم خیر امة اخرجت للناس تأمرون بالمعروف و تنهون عن المنکر و تؤمنون بالله (آلعمران/110)
🔹 عمل به علم و گفتار خود؛ اتأمرون الناس بالبرّ و تنسون انفسکم و انتم تتلون الکتاب افلا تعقلون (بقره/44)
🔸 خشیت از خداوند؛ الذین یبلغون رسالات الله و یخشونه و لایخشون احدا الا الله (احزاب/39)
🔹 صبر و یقین؛ و جعلنا منهم ائمة یهدون بامرنا لمّا صبروا و کانوا بایاتنا یوقنون (سجده/24)
🔸 محبت و رحمت؛ لقد جاءکم رسول من انفسکم عزیز علیه ما عنتم حریص علیکم بالمؤمنین رءوف رحیم (توبه/128)
🔹 متانت و نرمی؛ فبما رحمة من الله لنت لهم و لو کنت فظا غلیظ القلب لا نفضوا من حولک (آلعمران/159)
🔸 سعه صدر؛ قال ربّ اشرح لی صدری و یسّرلی امری (طه/25،26)
🔹 تواضع و فروتنی؛ و اخفض جناحک لمن اتّبعک من المؤمنین (شعراء/215)
🔸 عفو، دعوت به نیکی، اعراض از جاهلین؛ خذ العفو و امر بالعرف و اعرض عن الجاهلین (اعراف/199)
🔹 عدم توقع مادی از مردم؛ فان تولیتم فما سألتکم من اجر ان اجری الا علی الله (یونس/72)