امام علی علیهالسلام
🏷 هر دو سودبخشاند!
✓ «العَقلُ عَقلانِ: عَقلُ الطَّبعِ، وعَقلُ التَّجرِبَةِ، وکِلاهُما یُؤَدِّی إلَی المَنفَعَةِ».
⁙ «عقل، دو گونه است: عقل طبیعى و عقل تجربى، و هر دوی آنها سودبخشاند.».
📚 مطالب السؤول: ج1 ص211
امام صادق عليهالسلام
🔹 امام صادق علیه السلام:
النَّشْوَةُ فى عَشَرَةِ اَشْیاءَ: فِى الْمَشْىِ وَ الرُّکُوبِ وَ الاِرتِماسِ فِى الْماءِ وَ النَّظَرِ اِلَى الْخُضْرَةِ وَ الاَکْلِ وَ الشُّرْبِ وَ الْجِماعِ وَ السِّواکِ وَ غَسْلِ الرَّأْسِ بِالْخَطْمىِّ وَ النَّظَرِ اِلَى الْمَرْأَةِ الْحَسْناءِ وَ مُحادَثَةِ الرِّجالِ؛
نشاط در ده چیز است: پیاده روى، سوارى، آب تنى (شنا)، نگاه کردن به سبزى، خوردن و آشامیدن، آمیزش، مسواک کردن، شستن سر با خطمى، نگاه کردن به زن زیبا و گفتگوى حکیمانه.
📗خصال، ص 443، ح 38.
فـقـط بـه خـاطـر گـنـاه
✓ «ما زالَت نِعمَةٌ ولا نَضارَةُ عَیشٍ إلاّ بِذُنوبٍ اِجتَرَحوا ؛ إنَّ اللّهَ لَیسَ بِظَلاّمٍ لِلعَبیدِ».
⁙ «هیچ نعمت و زندگانى خرّمى از میان نرفت، مگر به سبب گناهانى که [مردم] انجام دادند؛ به راستى که خداى هرگز به بندگان ستم نمىورزد».
📚 الخصال: ص٦٢٤ ح١٠
در محضر قرآن کریم
✅ یَأَیُّهَا الَّذِینَ ءَامَنُواْ اتَّقُواْ اللَّهَ وَ ابْتَغُواْ إِلَیْهِ الْوَسِیلَةَ وَ جاَهِدُواْ فِى سَبِیلِهِ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ (مائده/35)
🔹 ای کسانی که ایمان آوردهاید، از خدا پروا نمایید و با اطاعت از او در پی برقراری پیوند با او باشید و در راه او جهاد کنید، باشد که نیکبخت شوید.
🔸 حضرت على علیه السلام مىفرماید: بهترین وسیلهاى که مىتوان با آن به خدا نزدیک شد ایمان به خدا و پیامبرش و جهاد در راه او و کلمهى اخلاص و اقامهى نماز و پرداخت زکات و روزه گرفتن ماه رمضان و حج و عمره و صلهى رحم و انفاقهاى پنهانى و آشکار و کارهاى نیک است.(نهجالبلاغه/خطبه 110)
🔸 توسّل، موضوعى است که در کتب بسیارى از اهل سنّت درباره آن روایت نقل شده است. ضمناً آیه 64 سوره نساء، آیه 97 سوره یوسف(ع) و آیه 114 سوره توبه نیز مىتواند سند توسّل باشد. توسل به اهل بیت علیهم السلام نیز تأثیر فراوانی در جلب محبت و فضل الهی دارد؛ زیرا آنان واسطهی ارتباط میان مردم و خدا هستند. با این توضیح، توسل نه تنها شرک نیست؛ بلکه ارتباط با خداوند از راهی است که مورد سفارش قرآن میباشد.
🔸 پیامبر اکرم(ص) فرمودند: امامان از ذریه حسین(ع) که هر کس آنان را اطاعت کند، از خدا اطاعت کرده و هر کس از آنان نافرمانی کند، از خدا نافرمانی کرده است همان دستگیرههای محکم (تقوا) و وسیله به سوی تقرب خدا هستند.(عیون اخبارالرضا، ج2، ص58)
✅ از پیامهای آیه
▫️در این آیه ترسیم شده است:
➖ ایمان: «آمنوا»،
➖ تقوا: «اتّقوا اللَّه»،
➖ توسل و شفاعت: «وابتغوا الیه الوسیلة» و
➖ جهاد: «وجاهدوا فى سبیله»؛
➖ راه سعادت و رستگارى است. «لعلّکم تفلحون»
▫️براى رسیدن به فلاح، هم باید گناهان را ترک کرد: «اتّقوا اللَّه»، هم باید طاعات را انجام داد:«و ابتغوا الیه الوسیلة»
▫️کارهاى خیر همه زمینه و وسیلهى سعادتند. (البتّه اگر با گناه خود، آن زمینهها را از بین نبریم.) «لعلّکم تفلحون»
مباحث موضوعی قرآن
💠 آیا توسّل، شرک است؟
✅ توسل، از موضوعاتی است که در آیات و روایات مورد توجّه قرار گرفته است و در میان مسلمانان به خصوص شیعیان، جایگاه و اهمیّت ویژهای دارد. قرآن میفرماید: یا ایها الذین آمنوا اتقوا الله و ابتغوا الیه الوسیلة و جاهدوا فی سبیله لعلکم تفلحون (مائده/35)؛ ای کسانی که ایمان آوردهاید! تقوا پیشه کنید و وسیلهای برای تقرب به خدا، بجویید و در راه او جهاد کنید، باشد که رستگار شوید.
🔸 وسیله در آیه فوق، معنای بسیار وسیعی دارد و هر کار و هر چیزی که باعث نزدیک شدن به پیشگاه مقدس پروردگار میشود؛ شامل میگردد: اطاعت از خدا و اجرای فرامین الهی، جهاد در راه خدا، اخلاص، برپایی نماز، زکات و روزه، حج و عمره، صله رحم، صدقه پنهانی و آشکار، هر کار حسنه و عمل صالح، قرآن، اهلبیت علیهم السلام و …
🔹 از آیات دیگر نیز استفاده میشود که وسیله قرار دادن مقام انسان صالحی در پیشگاه خداوند و درخواست حاجت از خداوند به خاطر آن وسیله، به هیچ وجه ممنوع نیست، همانطور که حضرت ابراهیم(ع) از خداوند برای عمویش، طلب استغفار کرد، قرآن میفرماید: و استغفار ابراهیم برای پدرش (عمویش آزر) فقط به خاطر وعدههایی بود که به او داده بود (تا وی را بهسوی ایمان جذب کند) اما هنگامی که برای او روشن شد که وی دشمن خداست از او بیزاری جست، چرا که ابراهیم مهربان و بردبار است (توبه/114) در سوره یوسف(ع)، زمانی که گناهان برادران یوسف(ع) آشکار شد، آنها به پدرشان گفتند: ای پدر! از خدا آمرزش گناهان ما را بخواه که ما خطاکار بودیم. (یوسف/97)
🔸 این آیات نشان میدهد که انسانهای صالح را میتوان وسیله برای استغفار و طلب حاجت از خداوند قرار داد. این توسل در حقیقت توجّه به خداست نه غیر خدا که برخی به اشتباه آن را شرک میپندارند! متوسل شدن به افراد در حقیقت توسل به مقام روحانی آنهاست که روح خود را پرورش داده و به کمالاتی رسیدند و روح برای بقاست نه برای فنا، لذا میتوان به افرادی که در قید حیات نیستند؛ متوسّل شد.
🔹 اهل بیت علیهم السلام را هم خدای متعال وسیله و راه هدایت و قُرب به خودش قرار داده است، چنانکه این مطلب در آیات و روایات بسیاری بیان شده است، همچنین در زیارت عاشورا بدان اشاره گردید. نکته قابل توجه اینکه اگر کسی بدون توجه به اهل بیت(ع) و بدون توسل به آنان تنها دعا کند و از خدا هدایت و قرب او را بخواهد، خدا دعایش را مستجاب نمیکند، بلکه باید ضمن توسل به اهل بیت(س) و وارد شدن از راه آنان، دعا کند و هدایت خود را از خدا بخواهد.
🔸 البته باید توجه داشت که اهلبیت علیهم السلام نیز مانند سایر اسباب، تأثیر و هدایتگر بودنشان به لطف و فضل الهی است و هدایت کننده اصلی و حقیقی خداست و اگر کسی اهل بیت علیهم السلام را در هدایت یا برآوردن سایر حاجات، مستقل و جدای از لطف خدا بداند، گرفتار شرک شده است. لذا میبینیم در ابتدای زیارت جامعه که یک دوره امامشناسی است با آن همه مقامات و درجاتی که برای اهلبیت علیهم السلام بیان شده است، پس از شهادت به وحدانیت خدا و رسالت پیامبر(ص) و صد بار ذکر «الله اکبر» میگوییم: السلام علیکم یا اهلبیت النبوة …