شانس یا بخت از دیدگاه اسلام
💠 شانس یا بخت از دیدگاه اسلام💠
✍ بخت در ادبیات فارسی غالباً به معنی سرنوشت و نصیبِ از پیش تعیین شده است و بر تأثیر نیروهای برتر در سرنوشت انسان دلالت می کند.
شانس تأثیری در سرنوشت انسان ندارد و هم از لحاظ عقلی و در فلسفه (1) و هم در قرآن و روایات مردود شناخته شده است.
☀️ در قرآن آمده است: مَنْ عَمِلَ صَالِحًا فَلِنَفْسِهِ ۖ وَمَنْ أَسَاءَ فَعَلَیْهَا ۖ ثُمَّ إِلَىٰ رَبِّکُمْ تُرْجَعُونَ.(2)
🌟 هر کس کار نیکی انجام دهد برای خود انجام داده و هر کس کار بدی کند به زیان خود کرده است. یعنی هر کسی محصول عمل نیک و بد خود را می چیند و در این جهان و جهان دیگر با نتایج آن روبرو خواهد شد. آیه فوق مردم را به مسئولیت خود و عواقب کار خویش متوجه می سازد و شانس و طالع و اقبال و… را باطل می داند.(3)
✅ چیزهایی مانند شانس و طالع و بخت و… اصلاً پایة دینی ندارد و صحیح نیست قرآن با صراحت کامل این چیزها را رّد می کند و سرنوشت هر کس را به دست خودش می داند. در قرآن آمده است:
☀️ إِنَّ اللَّهَ لا یُغَیِّرُ ما بِقَومٍ حَتّىٰ یُغَیِّروا ما بِأَنفُسِهِم.
🌟 خداوند سرنوشت هیچ قوم (و ملّتی) را تغییر نمیدهد مگر آنکه آنان آنچه را در خودشان است تغییر دهند! (4)
این یک قانون کلی است که یکی از پایه های اساس جهان بینی و جامعه شناسی در اسلام است.
———————————–
(1) بدایة الحکمه، ص120،
(2) جاثیه، آیه 15
(3) تفسیر نمونه، ج4، ص401،
(4) سوره رعد، آیه 11.