مباحث موضوعی قرآن
💠 آیا شهدا، زندهاند؟! / قسمت اول
🔸 در دو آیه از قرآن کریم به صراحت زنده بودن شهدا مطرح شده است:
✅ وَ لَا تَقُولُواْ لِمَن یُقْتَلُ فىِ سَبِیلِ اللَّهِ أَمْوَاتُ بَلْ أَحْیَاءٌ وَ لَکِن لَّا تَشْعُرُون (بقره/154)؛ و به کسى که در راه خدا کشته شده، مرده مگویید بلکه اینان زندههایى هستند ولى شما درک نمیکنید.
✅ وَ لَا تحَْسَبنََّ الَّذِینَ قُتِلُواْ فىِ سَبِیلِ اللَّهِ أَمْوَاتَا بَلْ أَحْیَاءٌ عِندَ رَبِّهِمْ یُرْزَقُون (آلعمران/169)؛ البته نپندارید که شهیدان راه خدا مردهاند بلکه زنده به حیات ابدى شدند و در نزد خدا متنعم خواهند بود.
🔹 آنچه در این زمینه قطعى مىباشد این است که مراد زنده بودن جسم شهدا نیست زیرا همه مىدانیم که جسم آنها مانند جسم دیگران متلاشى و از بین میرود. و اما در اینکه مراد از حیات و زنده بودن شهدا چیست؟ اقوال متعددى وجود دارد:
🌹 قول اول؛ مراد از حیات شهدا حیات حقیقى نیست، بلکه منظور باقىماندن نام نیک و جاودان ماندن یاد و خاطره آنها در میان مردم و جامعه است. گرچه این دیدگاه، دیدگاهى مادى بوده و بر اساس نفى آخرت استوار است ولى در عین حال بعضى از مفسرین آنرا در میان معانى احتمالى مطرح کرده اند.
🔸 مرحوم علامه طباطبایى این قول را نقل و چهار اشکال اساسى به آن وارد نموده است؛ از جمله اینکه در ادامه آیه، از حیات شهید به «لکِنْ لاتَشْعُرُونَ» - ولى شما نمیفهمید - تعبیر شده است در حالیکه موضوع نام نیک را همه میفهمند. ثانیاً خداوند اوصافى مانند روزى گرفتن و شاد بودن از نعمتهاى او را براى شهید ذکر کرده است که از ویژگیهاى حیات واقعى است و نه مقولاتى از قبیل باقى ماندن نام نیک.(المیزان، ج2، ص341) در نتیجه این قول به هیچ وجه قابل اثبات و پذیرش نیست.